Hipoteka odwrócona w modelu sprzedażowym

Przeczytaj także: Renta dożywotnia pod lupą UOKiK

Rośnie liczba zawieranych umów

W październiku ubiegłego roku UOKiK opublikował raport dotyczący firm, które oferują hipotekę odwróconą w modelu sprzedażowym. KPF postanowił zbadać ten jeszcze dość niszowy temat, co zaowocowało stworzeniem pierwszego raportu na podstawie danych z największych polskich funduszy hipotecznych (które są Członkami KPF). Od 2011 do końca 2013 roku, fundusze podpisały ponad 300 umów. Między 2011 i 2012 r. liczba ich klientów wzrosła o 100 proc. a w 2013 roku o ponad 40 proc. Średni wiek osób decydujących się na podpisanie umowy to 75,2 lat. W I kwartale 2013 r. wiek ten wzrósł do 76,1 roku i od tamtego czasu stopniowo spada. Mieszkania, które zostały pozyskane przez spółki w zamian za wypłacaną dożywotnio rentę na koniec 2011 r. miały średni metraż 42,33 m2. Rok później było to już 46,09 m2, a na koniec 2013 roku – 46,23 m2.

- Rosnąca liczba zawartych umów potwierdza, że produkty oferowane przez fundusze hipoteczne skutecznie wypełniają potrzebę zwiększenia bezpieczeństwa finansowego i poprawy jakości życia osób starszych. W związku z tym rynek wymaga stworzenia odpowiedniego ustawodawstwa, które wykluczy wysokie ryzyko prawne – stwierdza Andrzej Roter, Dyrektor Generalny KPF.

Mapa zarządzanych nieruchomości

Pod względem geograficznym pod koniec 2013 roku niemal 30 proc., spośród zarządzanych przez badane fundusze nieruchomości, znajdowało się w województwie mazowieckim. W drugiej kolejności były województwa pomorskie i dolnośląskie – ok. 13 proc. Niewiele mniej, bo 10 proc. nieruchomości mieściło się w województwie śląskim, a ok. 7 proc. w wielkopolskim. We wszystkich pozostałych 11 województwach znajdowało się po mniej niż 6 proc. wszystkich zarządzanych nieruchomości.

Dwa produkty – jeden cel

W tle publikowanego raportu oraz w kontekście rosnącego rynku odwróconej hipoteki w modelu sprzedażowym na znaczeniu zyskuje dyskusja pomiędzy jego uczestnikami na temat rożnych modeli biznesowych, które mogą być wykorzystywane w praktyce.

- Jako główną różnicę między odwróconym kredytem hipotecznym a rentą dożywotnią bardzo często podaje się moment przeniesienia własności. Nie jest to jednak prawda. – podkreśla Katarzyna Brzeska-Miksa Prezes, Zarządu Funduszu Hipotecznego Familia. Najważniejszą różnicą jest czas wypłacania świadczeń. Tylko renta dożywotnia umożliwia uzyskanie stałego dochodu do końca życia. Odwrócony kredyt hipoteczny umożliwia wypłaty na określony czas, np. 5 czy 10 lat. Jest to oferta skierowana do osób, których dochody na emeryturze są wystarczające, a odwrócony kredyt hipoteczny pozwala im na zwiększenie dochodów na wyznaczony przedział czasu. Natomiast renta dożywotnia jest wybierana przez osoby, których dochody na emeryturze nie zaspakajają ich bieżących potrzeb i zależy im na uzyskaniu dodatkowych dochodów na emeryturze dożywotnio, aby np. móc opłacać opłaty czynszowe, zakupić leki.

Zapewnić bezpieczeństwo

Nie ma podstaw do arbitralnych ocen, który z oferowanych modeli odwróconej hipoteki jest lepszy - sprzedażowy czy kredytowy. To sami zainteresowani powinni mieć możliwość rzetelnej i samodzielnej oceny i wyboru najlepszego dla nich rozwiązania. Dlatego kluczowe jest wejście w życie ustawy umożliwiającej funkcjonowanie na rynku jednocześnie obu produktów i minimalizacja ryzyka prawnego zarówno dla przedsiębiorcy jak i klienta.

- Ustawa regulująca rynek hipoteki odwróconej w Polsce jest koniecznością, a bezpieczeństwo seniorów to priorytet. Sam UOKiK w swoim raporcie na temat praktyk biznesowych tego sektora przyznaje, że osoby, które już skorzystały z oferty funduszy hipotecznych są zadowolone z jakości usług. W przeprowadzonej przez UOKiK ankiecie osoby te podkreślały, że swoją decyzję uważają za słuszną, a świadczenia otrzymują w sposób regularny – opisuje Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM S.A.

Informacje o raporcie
Raport o rynku hipoteki odwróconej w modelu sprzedażowym został przygotowany przez Konferencję Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce na podstawie danych zebranych wśród zrzeszonych przez KPF funduszy hipotecznych, obejmuje stan na koniec 2013 roku.