Rynek nieruchomości 2013 okiem NBP

Przeczytaj także: Rynek nieruchomości w 2013 roku - prognoza

• Czynsze najmu w 2013 r. w badanych miastach wojewódzkich kształtowały się na podobnym poziomie jak w 2012 r., z niewielkimi wahaniami w poszczególnych kwartałach. W I kwartale 2014 r. odnotowano niewielkie wzrosty przeciętnych czynszów, największe w Łodzi i Wrocławiu.
• Historycznie niskie oprocentowanie złotowych kredytów mieszkaniowych powodowało, że w 2013 r. w dużych miastach bardziej opłacalne było nabycie mieszkania na kredyt niż jego wynajęcie, na co wskazuje relacja kosztu odsetek kredytu na zakup mieszkania do czynszu najmu.
• Jakość kredytów dla deweloperów jest niska (ok. 28% wartości udzielonych kredytów było uznane przez banki za zagrożone), jednak kredyty te stanowią mniej niż 4% aktywów banków, które je udzielają. Kapitalizacja sektora deweloperskiego jest natomiast wysoka (kapitały własne stanowią ok. 40% sumy bilansowej firm), a bankructwa zdarzają się rzadziej niż w latach poprzednich.
• W sektorze nieruchomości komercyjnych, tj. powierzchni handlowych, biurowych oraz magazynowych, można zaobserwować procesy narastania nierównowag. Rok 2013 był kolejnym rokiem szybkiego wzrostu podaży nowych powierzchni biurowych i handlowych. Wzrostowi wartości zawieranych na tym rynku transakcji towarzyszył wzrost stopy pustostanów. W przypadku nieruchomości finansowanych kredytami bankowymi może to oznaczać wzrost ryzyka kredytowego przy jednoczesnym pogorszeniu jakości zabezpieczenia.

Prof. Jacek Łaszek, Zespół ds. Rynku Nieruchomości w Departamencie Stabilności Finansowej NBP:

Jeśli chodzi o rynek mieszkaniowy to sytuacja jest w tej chwili zrównoważona, dobra. Mieszkania nie są zbyt tanie, ale nie są może zbyt tanie, ale nie ma symptomów nierównowag i tzw. baniek spekulacyjnych.

W tej chwili deweloperzy budują mieszkania, produkcja jest rentowna. Konsumenci kupują mieszkania zarówno za gotówkę, jak i biorąc kredyty. Obniżanie stóp procentowych przez bank centralny skutkowało wzrostem dostępności kredytów hipotecznych i oczywiście jest w tym udział banku centralnego.

Niepokoimy się trochę o rynki nieruchomości komercyjnych, czyli biura i powierzchnie handlowe, które od dwóch lat obserwujemy. Wydaje się, że część deweloperów jednak zbyt optymistycznie oceniła chłonność tego rynku i obserwujemy rosnącą liczbę pustostanów, co może powodować pewne problemy niektórych firm.

Wyniki analiz cząstkowych prowadzonych odrębnie dla 16 miast wojewódzkich wspierają wnioski z analiz prowadzonych na poziomie krajowym. W 2013 r. we wszystkich 16 analizowa-nych miastach w Polsce odnotowano poprawę wskaźników sytuacji mieszkaniowej, tj. wzrost zasobu mieszkaniowego na 1000 ludności, wzrost przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkania w zasobie na osobę oraz spadek przeciętnej liczby osób w lokalu. Poprawa sytuacji mieszkaniowej była zróżnicowana na poszczególnych rynkach lokalnych, nastąpiła jednak w znacznej mierze na skutek niekorzystnych zmian demograficznych, tj. spadku liczby małżeństw oraz migracji ludności. W analizowanych miastach ceny mieszkań ustabilizowały się, a efekty szoków ekonomicznych z lat ubiegłych wygasły.

Hanna Augustyniak, Zespół ds. Rynku Nieruchomości w Departamen-cie Stabilności Finansowej NBP:

Nabywcy mieszkań w Warszawie powinni być bardzo zadowoleni, bo mają ogromny zasób do oglądania i wybierania mieszkań, zarówno na rynku wtórnym, jak i pierwotnym. W 2013 r. ceny mieszkań na warszawskim rynku nieruchomości rosły, bo był to specyficzny rok dla Warszawy, natomiast w tym roku te ceny spadają, więc jest jeszcze lepiej.