GUS: mieszkania i budynki niemieszkalne 2021 r.

Przeczytaj także: GUS: mieszkania i budynki niemieszkalne I-III kw. 2021 r.

Budownictwo mieszkaniowe

W 2021 r. oddano do użytkowania 234,9 tys. mieszkań o łącznej powierzchni użytkowej 21,8 mln m2 oraz liczbie izb równej 917,8 tys. W porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano wzrosty: liczby mieszkań – o 14,1 tys. (6,4%), powierzchni użytkowej mieszkań – o 2,2 mln m2 (11,3%) oraz liczby izb – o 84,8 tys. (10,2%).

Przeciętna powierzchnia użytkowa nowo oddanego mieszkania wyniosła 92,8 m2 (w 2020 r. – 88,7 m2). Średnia powierzchnia mieszkania w budynkach jednorodzinnych ukształtowała się na poziomie 133,1 m2, natomiast w budynkach wielorodzinnych – 52,6 m2. Mieszkania indywidualne miały przeciętnie 142,9 m2 powierzchni, mieszkania przeznaczone na sprzedaż lub wynajem – 63,0 m2, natomiast mieszkania liczone łącznie w pozostałych formach budownictwa (tj. spółdzielczym, komunalnym, społecznym czynszowym oraz zakładowym) – 51,3 m2.

Porównanie danych dla poszczególnych województw w ujęciu bezwzględnym wskazuje, że najwięcej nowych mieszkań wybudowano w: mazowieckim (18,9% wartości krajowej), wielkopolskim (11,6%) i dolnośląskim (10,6%). Wskaźnik nasilenia budownictwa mieszkaniowego, wyrażony liczbą mieszkań oddanych do użytkowania w przeliczeniu na 1 tys. ludności, wyniósł dla Polski 6,2. Największe wartości odnotowano w województwach: pomorskim (9,3), dolnośląskim (8,7), mazowieckim (8,2) i wielkopolskim (7,8); najmniejsze w: opolskim (3,4), świętokrzyskim (3,7) oraz śląskim (3,8).

W omawianym okresie deweloperzy wybudowali 60,5% wszystkich nowo oddanych mieszkań, a inwestorzy indywidualni – 37,6%. W porównaniu z poprzednim rokiem udział mieszkań przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem spadł o 4,1 p. proc. Wzrósł natomiast odsetek mieszkań wybudowanych przez inwestorów indywidualnych (o 4,1 p. proc.).

Przewaga inwestorów indywidualnych zaznaczyła się w największym stopniu w strukturze budownictwa mieszkaniowego województw: świętokrzyskiego, podkarpackiego i śląskiego, dla których udziały tej formy budownictwa kształtowały się na poziomie odpowiednio: 65,0%, 60,7% i 54,4%. Z kolei w województwach: pomorskim, dolnośląskim, mazowieckim i zachodniopomorskim odnotowano największe odsetki budownictwa przeznaczonego na sprzedaż lub wynajem – odpowiednio: 72,5%, 71,2%, 70,1% i 70,0%.

Wodociąg z sieci posiadało 92,3%, a kanalizację z odprowadzeniem do sieci 79,0% mieszkań oddanych do użytkowania (pozostałe lokale mieszkalne były podłączone do lokalnej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej). W gaz z sieci wyposażonych było 40,4% mieszkań, natomiast w ciepłą wodę dostarczaną z elektrociepłowni, ciepłowni lub kotłowni osiedlowej – 35,3%.

Do centralnej sieci grzewczej podłączonych było 35,7% mieszkań, a pozostałe posiadały indywidualne centralne ogrzewanie (z tego 41,6% wyposażonych było w kotły/piece na paliwo gazowe, 15,8% w kotły/piece na paliwo stałe, a 6,9% w pozostałe rodzaje ogrzewania).

W 2021 r. oddano do użytkowania 109,2 tys. nowych budynków mieszkalnych, tj. o 17,8% więcej w porównaniu do roku 2020. Łączna ich kubatura wyniosła 107,7 mln m3 – 111,7% więcej r/r. Budynki jednorodzinne stanowiły 97,3% wszystkich budynków przekazanych do eksploatacji. W pozostałych budynkach – wielorodzinnych (2,7%) – ulokowana została ponad połowa mieszkań oddanych do użytkowania we wszystkich nowych budynkach mieszkalnych.

W budownictwie mieszkaniowym dominowała tradycyjna udoskonalona technologia wznoszenia, którą zastosowano przy budowie 98,6% nowych budynków mieszkalnych oddanych do użytkowania.

Biorąc pod uwagę liczbę kondygnacji, najwięcej wybudowano budynków dwukondygnacyjnych (65,4%) i jednokondygnacyjnych (29,5%), w których znalazło się odpowiednio 34,8% i 14,3% ogółu przekazanych do użytku mieszkań. Z kolei w budynkach o trzech i więcej kondygnacjach (5,1% nowych budynków) usytuowanych zostało 50,9% mieszkań.

Przeciętny czas trwania budowy nowego budynku mieszkalnego oddanego do użytkowania (liczony od daty jej rozpoczęcia do terminu oddania budynku do użytkowania) w 2021 r. zwiększył się o 2,3 miesiąca w stosunku do roku poprzedniego i wyniósł 41,1 miesiąca. Budynki wielorodzinne przekazane do eksploatacji w analizowanym okresie wznoszono w czasie ponad 2-krotnie krótszym niż jednorodzinne.

Mieszkania, których budowę rozpoczęto oraz mieszkania, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszeń z projektem budowlanym

W 2021 r. rozpoczęto budowę 277,4 tys. mieszkań, tj. o 53,6 tys. mieszkań (23,9%) więcej niż rok wcześniej. Mieszkania realizowane w budownictwie indywidualnym stanowiły 38,2% ogółu, zaś mieszkania przeznaczone na sprzedaż lub wynajem – 59,9%. Pozostałe mieszkania zanotowano w spółdzielczej, komunalnej, społecznej czynszowej i zakładowej formie budownictwa.

W omawianym okresie wydano pozwolenia na budowę lub dokonano zgłoszeń z projektem budowlanym budowy 341,2 tys. mieszkań, tj. o 65,1 tys. mieszkań (23,6%) więcej niż przed rokiem. W nowych budynkach mieszkalnych realizowane będzie 98,4% mieszkań, pozostałe powstaną w nowych budynkach niemieszkalnych, zbiorowego zamieszkania oraz w rozbudowywanych i przebudowywanych budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych. Dla prawie 60% nowych budynków mieszkalnych podstawą wydania pozwolenia na budowę był miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP).

Średnia prognozowana powierzchnia mieszkania przyjęła wartość 93,5 m2, co oznaczało wzrost o 1,2 m2 w stosunku do poprzedniego roku. W nowych budynkach wielorodzinnych wyniosła ona 53,9 m2, a w budynkach jednorodzinnych – 131,1 m2.

Biorąc pod uwagę strukturę liczby mieszkań, na budowę których wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym według form budownictwa, największe udziały odnotowano dla budownictwa na sprzedaż lub wynajem (62,6%) oraz indywidualnego (36,1%).

Pozostałe mieszkania będą realizowane w spółdzielczej, komunalnej, społecznej czynszowej i zakładowej formie budownictwa.

Budownictwo niemieszkalne

W 2021 r. przekazano do eksploatacji 22,5 tys. nowych budynków niemieszkalnych oraz rozbudowano 2,4 tys. (o 12,7% mniej niż w roku poprzednim). Łączna powierzchnia użytkowa nowych i rozbudowanych budynków niemieszkalnych wyniosła 14,1 mln m2, o 8,4% mniej niż w 2020 r.

Pod względem powierzchni przekazanej do eksploatacji przeważały budynki przemysłowe i magazynowe (46,5%). Znaczące udziały miały także pozostałe budynki niemieszkalne (20,2%) oraz budynki handlowo-usługowe (13,4%). Wzrost oddanej do użytkowania powierzchni odnotowano dla budynków transportu i łączności (o 6,0%).

Największą powierzchnię użytkową budynków niemieszkalnych w omawianym okresie oddano do użytkowania w województwach: mazowieckim (2,5 mln m2), wielkopolskim (2,2 mln m2) i śląskim (1,3 mln m2), najmniejszą zaś w świętokrzyskim (282,7 tys. m2), lubuskim (357,9 tys. m2) i opolskim (361,3 tys. m2). W stosunku do roku poprzedniego, największy przyrost powierzchni odnotowano w województwach: lubuskim (o 37,8%), warmińsko-mazurskim
(o 23,0%) i opolskim (o 16,1%).

Budynki niemieszkalne stanowią niejednorodną kategorię obiektów budowlanych. W celu uzupełnienia ogólnego opisu, poniżej przedstawiono krótką charakterystykę wybranych grup i klas budynków wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

Budynki biurowe

W 2021 r. oddano do użytkowania 476 nowych budynków biurowych, co oznaczało spadek o 9,7% względem roku 2020. Łączna powierzchnia użytkowa charakteryzowanych budynków wyniosła 972,8 tys. m2 (spadek o 23,5%), a największa jej część przypadła na województwo mazowieckie (48,9% wartości krajowej). Z kolei najmniejszy jej udział odnotowano w województwie podlaskim (0,5%), świętokrzyskim (0,6%) i lubuskim (0,7%).

Budynki handlowo-usługowe

W omawianym okresie oddano do eksploatacji 2 713 nowych budynków handlowo-usługowych, (wzrost o 2,3% r/r). Łączna powierzchnia użytkowa budynków tego typu wyniosła 1,9 mln m2, co oznaczało spadek o 4,9% w stosunku do poprzedniego roku. Województwami, na terenie których odnotowano największą nowo wybudowaną powierzchnię handlowo-usługową, były: mazowieckie (12,6% udziału w kraju), małopolskie (10,5%) i wielkopolskie (10,4%).

Najmniejszą powierzchnię oddano do użytkowania w województwach: opolskim i lubuskim (po 2,7%) oraz podlaskim (2,8%).

Budynki przemysłowe

W 2021 r. oddano do użytkowania 935 nowych budynków przemysłowych (spadek o 4,5% w porównaniu z rokiem 2020). Ich łączna powierzchnia użytkowa wyniosła 2,2 mln m2 i była mniejsza o 22,6% niż rok wcześniej. Największy udział w powierzchni budynków przemysłowych posiadały województwa: wielkopolskie (17,6%) i śląskie (15,2%); najmniejszy – podlaskie i świętokrzyskie (po 2,1%)

Budynki magazynowe

W analizowanym okresie przekazano do użytkowania 2 254 nowe budynki magazynowe (o 0,3% mniej niż przed rokiem). Łączna powierzchnia użytkowa tego rodzaju budynków wzrosła względem poprzedniego roku o 3,8% i wyniosła 4,4 mln m2, osiągając największą wartość w województwach: wielkopolskim (19,8% udziału w kraju) i mazowieckim (15,4%). Najmniejszą powierzchnię odnotowano w: świętokrzyskim (0,9%) oraz podlaskim (1,1%).

Budynki gospodarstw rolnych

W 2021 r. wybudowano 6 438 nowych budynków gospodarstw rolnych – o 1,1% mniej niż rok wcześniej. Łączna powierzchnia użytkowa tego typu budynków wyniosła 2,7 mln m2 (spadek o 9,7% r/r). Największym udziałem powierzchni w wartości ogólnopolskiej cechowały się województwa: mazowieckie (25,4%) i wielkopolskie (16,6%), najmniejszym – zachodniopomorskie (1,2%) i lubuskie (1,3%).

Pozwolenia na budowę nowych budynków niemieszkalnych

W 2021 r. wydano pozwolenia na budowę 35,0 tys. nowych budynków niemieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej 20,4 mln m². W przypadku ponad połowy nowych budynków niemieszkalnych (54,0%) pozwolenie wydano na podstawie MPZP. W porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano wzrosty liczby oraz powierzchni planowanych budynków (odpowiednio o 16,5% i 27,8%). Zwiększenie powierzchni użytkowej nowych budynków niemieszkalnych na budowę
których wydano pozwolenia odnotowano w przypadku budynków przemysłowych i magazynowych (o 62,6%), budynków handlowo-usługowych (o 38,7%), budynków transportu i łączności (o 10,0%) oraz hoteli i budynków zakwaterowania turystycznego (o 3,2%). Spadki dotyczyły budynków biurowych (o 46,8%), pozostałych budynków niemieszkalnych (o 4,0%) oraz ogólnodostępnych obiektów kulturalnych, budynków o charakterze edukacyjnym, budynków szpitali i zakładów opieki medycznej oraz budynków kultury fizycznej (o 0,7%). W strukturze powierzchni użytkowej nowych budynków, na budowę których wydano pozwolenia, dominowały budynki przemysłowe i magazynowe (55,0%), pozostałe budynki niemieszkalne (17,2%) oraz budynki handlowo-usługowe (13,3%).

Według wydanych pozwoleń największą powierzchnię nowych budynków niemieszkalnych planuje się wybudować w województwach: mazowieckim (2,7 mln m2), wielkopolskim (2,6 mln m2), śląskim (2,2 mln m2), łódzkim (2,0 mln m2) oraz dolnośląskim (1,8 mln m2). Łączna powierzchnia użytkowa dla wymienionych województw stanowiła 55,8% ogółu planowanej do wybudowania powierzchni. Najmniejszą powierzchnię użytkową nowych budynków niemieszkalnych zanotowano w: opolskim (365,7 tys. m2), świętokrzyskim (419,2 tys. m2) oraz warmińsko-mazurskim (593,3 tys. m2). Największe wzrosty planowanej do wybudowania powierzchni w stosunku do roku poprzedniego zanotowano w województwach: łódzkim (o 57,4%), podkarpackim (o 45,3%)
oraz dolnośląskim (o 45,1%).

W rozpatrywanym okresie wydano 54,5 tys. pozwoleń na budowę lub dokonano zgłoszeń z projektem budowlanym budowy nowych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, z czego 51,8% stanowiły pozwolenia i zgłoszenia z projektem budowlanym wydane na podstawie MPZP. W stosunku do 2020 r. odnotowano wzrost o 5,4% liczby pozwoleń i zgłoszeń.

Urząd Statystyczny w Lublinie
Dyrektor Krzysztof Markowski