Pan Tomasz Gorbaczuk napisał:

[...sklepienia katalońskie...]

> Widziałem kiedyś murowanie takiego łuku na żywo. Na tym filmie tego nie
> widać (a może lepszy majster i nie potrzebuje) - ale ten "mój murarz"
> mierzył (od podłogi) wysokość kolejnych warstw - aby mu się wszystkie
> cztery łuki spotkały w jednym miejscu.

Ten może ma dłuższe doświadczenie -- wszystko w ręku i w oku. Albo
inwestorowi na milimetrach nie zależy, a w trakcie murowania można
korygować wcześniejsze odchyłki. W każdym razie sztuka murarska w
Polsce jest w zaniku. Przed wojna każdy majster potrafił przesklepić
łukowo nadproże, by niepotrzeba było żadnych zbrojeń i lania betonu.
To po prostu tańsze jest. Ale dzisiaj, jeśli ktoś zechce budować
tradycyjnie, to usłyszy uwagi o "łukach Karwowskiego", a wykonawcy
zaśpiewają taką kasę, że się słabo robi (poczym zaczną nerwowo
poszukiwać melodii na YouTube, bo nigdy wcześniej tak nie murowali).

Co do stawiania sklepień z mierzeniem w trakcie, to najprostsze
są półsferyczne kopuły murowane z cegły. Wystarczy jeden kijaszek
zamocowany przegubowo na poziomie "zero". Według niego kładziemy
w okrąg pierwszą warstwę cegieł. Cegły w kolejnych warstwach są
tak samo na kij odległe od punktu centralnego, więc okręgi mają
średnicę skalowaną przez kosinus fi. Idziemy z tym w górę, aż kij
stanie niemal pionowo. Niemal, bo na szczycie kopuły musi pozostać
niezamurowane okno. Jak ktoś nie wie dlaczego, niech się za robotę
nie bierze. A przynajmniej nie ma pretensji, gdy mu się kopuła na
łeb zwali.

--
Jarek