Ceny ziemi rolnej w Polsce rosną, ale są niższe niż średnia UE

Przeczytaj także: Czy ziemia rolna w Polsce zdrożeje?

Najnowsze dane (IV kw. ’12) przeliczone na wspólną walutę pokazują, że za hektar trzeba zapłacić w Polsce 6389 euro. To oznaczałoby wzrost na poziomie 16,5% w skali roku. Porzucając jednak na chwilę przeliczanie cen ziemi na wspólną walutę, a pozostając przy złotówkach możliwe byłoby otrzymanie dla Polski jeszcze wyższego wyniku. Gdyby bowiem wierzyć danym Eurostatu, w 1990 roku hektar ziemi w Polsce kosztował zaledwie 439 złotych. Zgodnie natomiast z danymi GUS w ostatnim kwartale ubiegłego roku stawka wzrosła do poziomu 26274 zł za ha. W tym okresie średnioroczny wzrost można już szacować na 21,5%. Do grona lokalizacji o dynamicznym wzroście cen gruntów rolnych można też zaliczyć Litwę (13,2% rocznie), Irlandię Północną (13%), Irlandię (9,7%), Szkocję (9,4%), Łotwę (8,7%) i Bułgarię (8,6%).

Trend nad Wisłą może trwać

W naturalny sposób rodzi się więc pytanie, czy obserwowany od 1990 roku trend wzrostowy będzie nad Wisłą trwał? Od wielu lat nie doszło do znaczącej korekty cen gruntów rolnych co może sugerować, że rynek ten jest przewartościowany, czyli innymi słowy, że grozi mu dostosowanie cen, jakie nastąpiło na przykład na rynku nieruchomości mieszkaniowych. Przeciw takiemu scenariuszowi może działać wiele czynników:

• fiskalne zachęty dla rolników – niskie podatki od nieruchomości oraz preferencyjny system ubezpieczeń społecznych,
• możliwość otrzymywania dopłat bezpośrednich oraz innych funduszy unijnych skierowanych do sektora rolniczego,
• oczekiwania związane ze zniesieniem ograniczeń możliwości nabywania gruntów rolnych przez cudzoziemców, co może wywołać wzrost popytu na grunty rolne w drugiej połowie 2016 roku,
• Niższy niż średnia europejska poziom cen gruntów w Polsce.

Nie wszędzie grunty drożeją

Trzeba jednak zauważyć, że są też kraje, w których ceny gruntów w ciągu ostatnich dekad nie rosły dynamicznie lub nawet spadały. Fakt ten może podkopywać teorię o nieuchronnym wzroście cen gruntów rolnych związanym z ograniczeniem się powierzchni gruntów rolnych i rosnącą liczbą ludności świata, którą trzeba wykarmić. I tak na przykład w Niemczech jeszcze w 1992 roku płacono za hektar gruntów 11,8 tys. euro. Dekadę później było to 9,5 tys. euro, a w 2010 roku 11,5 tys. euro. Jeśli kogoś nie przekonuje przykład tego regulowanego rynku, to na przykład we Włoszech w 1990 roku płacono za hektar ziemi przeciętnie 13,3 tys. euro. Najbardziej aktualne dane udostępniane przez Eurostat pochodzą z 2001 roku i wtedy hektar był wyceniany na 14,3 tys. euro. Roczny wzrost w tym okresie wyniósł więc jedynie 0,6%. Identyczny wynik zanotowano w Finlandii. Zgodnie z danymi zebranymi przez Lion’s House jeszcze w 1990 roku za hektar gruntu w tym skandynawskim kraju płacono 6179 euro. W 10 lat później było to jedynie 3933 euro, a najświeższe dane (z 2009 roku) sugerują odbicie do poziomu 6885 euro za hektar, czyli zbliżonego do tego z 1990 roku.

Bartosz Turek