Jak zalegalizować samowolę budowlaną

Przeczytaj także: Czym jest samowola budowlana?

Jeśli budowa jest w toku, powiatowy inspektor nadzoru budowlanego wyda postanowienie o wstrzymaniu prowadzenia robót budowlanych i rozpocznie się procedura legalizacyjna. Aby zakończyła się dla nas pozytywnie, musimy skompletować szereg dokumentów. Niezbędne będzie przede wszystkim zaświadczenie o zgodności inwestycji z ustaleniami obowiązującego planu miejscowego. Jeśli planu nie ma, musimy postarać się o decyzję o warunkach zabudowy, która może być dostarczyć powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego także w trakcie postępowania. Potrzebne również będą cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami i uzgodnieniami oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Trzeba płacić

Warunkiem sine qua non procesu legalizacji samowolnie wzniesionego obiektu jest uiszczenie opłaty legalizacyjnej. Wylicza się ją według następującego wzoru: stawkę 500 zł mnożymy przez 50 i przez odpowiedni współczynnik, który zależy od kategorii obiektu i jego wielkości. Opłaty nie są małe, dla przykładu w przypadku domu jednorodzinnego będzie to kwota 50 tyś zł, legalizacja garażu lub budynków gospodarczych kosztuje 25 tys. zł.

- Zasadnicza różnica pomiędzy legalizacją budowy wymagającej pozwolenia a budowy na zgłoszenie dotyczy opłaty legalizacyjnej. W przypadku samowolnej budowy bez zgłoszenia opłaty są dużo niższe i wynoszą 2,5 lub 5 tys. zł. – mówi Jarosław Jędrzyński, analityk rynku nieruchomości portalu RynekPierwotny.com.

Po wniesieniu opłaty legalizacyjnej nadzór budowlany zatwierdza projekt i zezwala na wznowienie robót budowlanych (jeśli samowolna budowa nie została zakończona). Naszym obowiązkiem jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie. Jeśli obiekt jest ukończony, nadzór budowlany ograniczy się do zatwierdzenia projektu.

Zmiany projektu podczas budowy

Za samowolę budowlana może być także uznane dokonanie daleko idących zmian w projekcie podczas budowy lub przebudowy domu, bez podjęcia starań o uzyskanie lub zmianę pozwolenia na budowę. Niestety, przepisy prawa nie definiują precyzyjnie i jednoznacznie granicy między istotnym a nieistotnym odstępstwem od projektu. Upraszczając można przyjąć, że istotne zmiany to te, które wymagają pozwolenie na budowę.

W takiej sytuacji musimy wstrzymać inwestycję (jeśli jeszcze się toczy), złożyć wniosek o legalizację, dołączyć do niego nowy projekt zamienny i czekać na decyzję o zatwierdzeniu projektu i wydanie decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Na koniec inwestor musi dodatkowo uzyskać pozwolenie na użytkowanie domu – podsumowuje Krzysztof Jóźwiak z portalu RynekPierwotny.com.