Sztuczki deweloperów. Na jakie pułapki w umowie uważać?

Przeczytaj także: Stare kamienice to nisza na rynku

Według UOKiK, podstawowym problemem jest stosowanie przez deweloperów w umowach postawień identycznych z tymi już wpisanymi do rejestru klauzul niedozwolonych. Klauzule tego typu najczęściej mają na celu pozbawienie klientów należnego im prawa do odstąpienia od umowy kiedy zmianie ulegną jej istotne warunki, czyli np. cena, powierzchnia czy rozkład mieszkania.

Przykładowo, jeden z deweloperów stosował m.in. zapisy, które zobowiązywały klientów do kupienia mieszkania gdy powierzchnia lokalu różniła się do 5 proc. od zakładanej w projekcie czy wtedy gdy z powodu zmiany stawki podatku VAT zmieniła by się cena lokalu. Tymczasem prawo przewiduje, że jeśli firma zmienia istotne warunki umowy, takie jak cena czy powierzchnia mieszkania, klient ma prawo do odstąpienia od umowy bez żadnych dodatkowych kosztów.

Deweloperzy zawierają także w umowach postanowienia zwalniające ich z odpowiedzialności za opóźnienia w oddaniu mieszkania do użytku. Przykładowo jeden z deweloperów w umowach stosował zapisy zawierające otwarty zestaw przesłanek (określonych w umowie jako "inne zdarzenia pogodowe") zwalniających z odpowiedzialności za opóźnienia w inwestycji. W rezultacie deweloper ten umożliwił sobie w ten sposób uniknięcie płacenia kar umownych w przypadku każdej zmiany terminu oddania mieszkania do użytku. Zgodnie z prawem umowa powinna dokładnie określać zamknięty katalog dopuszczalnych powodów przesunięcia terminu zakończenia realizacji inwestycji.

Inną niezgodną z prawem praktyką deweloperów jest stosowanie postanowień utrudniających lub znacznie zniechęcających klientów do ewentualnej rezygnacji z umowy. Przykładowo, deweloperzy zastrzegają sobie możliwość długotrwałego przetrzymywania pieniędzy bez zwracania klientom należnych odsetek lub ustanowienie bardzo wysokich kar za zerwanie umowy. Zgodnie z prawem odstępne bądź kara umowna powinna jedynie rekompensować przedsiębiorcy koszty które mógł ponieść w związku z zerwaniem umowy przez klienta (na przykład wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w negocjacje czy wydatki związane ze sporządzeniem umowy).