Podwyżki opłat za użytkowanie wieczyste mniej dotkliwe

Przeczytaj także: Opłaty za użytkowanie wieczyste: walcz z podwyżkami

Przed podwyżką można się bronić

Szczególnie w przypadku tak szokujących podwyżek opłat użytkownicy wieczyści powinni zastanowić się nad zasadnością odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. W każdym wypadku możliwe jest bowiem zakwestionowanie zaproponowanej np. przez gminę podwyżki. Otrzymane od gminy pismo jest bowiem tylko propozycją nowej opłaty. Użytkownik wieczysty, w odpowiedzi na pismo powinien, w przeciągu 30 dni od doręczenia wypowiedzenia, złożyć dwa egzemplarze wniosków do Samorządowego Kolegium Odwoławczego o ustalenie, że wzrost opłaty jest nieuzasadniony. Od orzeczenia SKO można w terminie 14 dni wnieść sprzeciw. Spowodowałoby to przekazanie sprawy do sądu powszechnego. W tym momencie pojawiają się już koszty sądowe, a na rozpatrzenie sprawy należy czekać przynajmniej kolejny rok. Należy więc uznać, że złożenie wniosku do SKO jest relatywnie prostą formą obrony przed nadmiernymi podwyżkami opłaty z tytułu użytkowania wieczystego. Atrakcyjność tej formy jest tym większa, gdyż SKO nie pobiera opłaty skarbowej za złożenie wniosku. Oprócz prolongaty we wzroście opłaty (w większych miastach oczekiwanie na rozpatrzenie wniosku trwa przynajmniej kilka miesięcy) uzyskać można znacznie mniejszy zakres podwyżki.

Warto wiedzieć, że:

1. Wniosek do SKO musi zawierać uzasadnienie wskazujące błędy i niedociągnięcia wyceny sporządzonej przez rzeczoznawcę majątkowego. Z dokumentem tym można się zapoznać na przykład w urzędzie gminy,
2. SKO nie pobiera opłaty za złożenie wniosku,
3. Złożenie wniosku do SKO powoduje, że użytkownik wnosi opłatę w dotychczasowej wysokości,
4. Oczekiwanie na rozprawę w SKO trwać może nawet kilkanaście miesięcy,
5. W przypadku rozstrzygnięcia sprawy przed SKO na niekorzyść użytkownika wieczystego, musi on wnieść zaległą opłatę,
6. Gmina musi udowodnić przed SKO, że wzrost opłaty jest uzasadniony,
7. Użytkownik wieczysty może na swój koszt zamówić kontrwycenę, która będzie stanowiła trudno podważalny argumentów przed SKO,
8. Kolegium powinno dążyć do polubownego załatwienia sprawy w drodze ugody. W praktyce często na rozprawie dochodzi do swoistego „krakowskiego targu”. Nowa opłata ustalana jest więc jako średnia z propozycji właściciela i użytkownika wieczystego.

Rozwiązaniem - przekształcenie w pełną własność

Nie powinno ponadto dziwić, że w przypadkach znacznych podwyżek opłat za użytkowanie wieczyste skokowo rośnie też zainteresowanie użytkowników wieczystych przekształceniem posiadanego prawa w pełną własność. Taką możliwość mają teraz nie tylko – jak dotychczas - osoby fizyczne, ale także osoby prawne. Po dokonaniu przekształcenia już jako właściciele nie będą musieli ponosić corocznych opłat z tytułu użytkowania. Cały proces wymaga złożenia wniosku w odpowiednim urzędzie oraz wniesienia opłaty za przekształcenie. Aby wniosek był rozpatrzony nie trzeba – jak dotychczas - aby wszyscy użytkownicy wieczyści z nim wystąpili. Teraz wystarczy większość liczona udziałem w gruncie. Sprawa jest prosta, gdy jednej osobie przysługuje to prawo – np. w przypadku domku jednorodzinnego. Znacznie gorzej było dotychczas w przypadku budynków wielorodzinnych. Dotychczas niezbędne było, aby wszyscy właściciele lokali wystąpili o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności. Teraz wystarczy większość. Z drugiej jednak strony nowelizacja sprawiła, że sprzeciw jednego współużytkownika wieczystego może zablokować cały proces. W takim wypadku zasadność przekształcenia będzie musiał rozważyć sąd, co zajmie niemało czasu.