„Czyste powietrze”, czyli niska emisja wg rządu

Przeczytaj także: Program "Czyste Powietrze". Ile można zyskać?

Jednym z głównych czynników powodujących smog jest tak zwana niska emisja, czyli uwalnianie do atmosfery szkodliwych substancji z domowych pieców grzewczych i lokalnych kotłowni węglowych. Wymiana systemu ogrzewania nie jest działaniem wystarczającym – razem z wymianą pieca należy wykonać odpowiednią izolację domu, tak aby całe ciepło nie wydostawało się szybko na zewnątrz. Wymiana systemu grzewczego oraz termomodernizacja budynku pozwalają zmniejszyć wydatki na ogrzewanie. Program przewiduje dofinansowania m.in. na:

• wymianę starych źródeł ciepła (pieców i kotłów na paliwa stałe) oraz zakup i montaż nowych źródeł ciepła, spełniających wymagania programu,
• docieplenie przegród budynku,
• wymianę stolarki okiennej i drzwiowej,
• instalację odnawialnych źródeł energii (kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznej),
• montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.

Program „Czyste powietrze” kierowany jest do właścicieli budynków mieszkalnych jednorodzinnych już wybudowanych oraz domów jednorodzinnych będących w trakcie budowy. Osoby korzystające z programu mogą zyskać zwrot części kosztów. Maksymalny koszt, na podstawie którego wyliczana jest wysokość dotacji, wynosi 53 tys. złotych. Jeżeli wskazany koszt zostanie przekroczony, nadwyżkę można sfinansować z pożyczki. Minimalna wartość kosztów kwalifikowanych wynosi 7 tys. złotych. Wysokość dofinansowania jest uzależniona od miesięcznego dochodu na osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy.

Kolejną formą wsparcia jest podatkowa ulga termomodernizacyjna, która skierowana jest głównie do właścicieli domów jednorodzinnych o dochodach powyżej 1 600 zł na osobę. Obowiązująca od 2019 r. ulga obejmuje wyłącznie termomodernizację budynków jednorodzinnych, w tym wymianę kotłów na paliwo stałe. W ramach ulgi termomodernizacyjnej można przez trzy lata odliczyć od dochodu nawet 53 tys. zł.

Wnioski o dofinansowanie należy składać w wojewódzkich funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej właściwych dla lokalizacji budynku objętego termomodernizacją.

Istotnym elementem rządowego programu „Czyste Powietrze” jest również ustawa z dnia 6 grudnia 2018 roku o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, która zmienia zakres przedmiotowy ustawy z 21 listopada 2008 roku. Celem nowelizacji jest stworzenie podstaw prawnych do pilotażowego przetestowania programu termomodernizacji budynków jednorodzinnych będących własnością osób ubogich energetycznie. Działanie programu jest oparte na ścisłej współpracy między Radą Ministrów a samorządami gminnymi. Według twórców programu, dopiero działania polegające na uruchomieniu programu termomodernizacji domów jednorodzinnych razem z wymianą źródeł ciepła na takie, które będą odpowiadały wyznaczonym standardom emisyjnym, umożliwią poprawę jakości powietrza w Polsce. W ustawie zostały zdefiniowane nowe pojęcia, tj.:

1. Przedsięwzięcie niskoemisyjne – działanie, które ma na celu przygotowanie i realizację ulepszenia powodującego:
   • wymianę urządzeń lub systemów ogrzewających domy jednorodzinne, które nie spełniają standardów niskoemisyjnych,
   • likwidację urządzeń, które nie spełniają standardów niskoemisyjnych oraz przyłączenie budynku do sieci ciepłowniczej lub gazowej,
   • zmniejszenie zapotrzebowania budynku jednorodzinnego na ciepło grzewcze.
2. Standardy niskoemisyjne – wymagania, które spełniają urządzenia lub systemy grzewcze ogrzewające budynki mieszkalne jednorodzinne lub systemy podgrzewające wodę użytkową w tych budynkach, wynikające z aktów prawnych (rozporządzenie Komisji Europejskiej 2015/1188 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy, rozporządzenie Komisji Europejskiej 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stałe, akty prawa miejscowego).

Program wprowadzony przez Rząd już od chwili uruchomienia cieszy się dużym zainteresowaniem. Jest to program, który ma na celu ochronę środowiska, powiększenie domowego budżetu dzięki oszczędnościom wynikającym z wykonanej termomodernizacji oraz poprawę warunków panujących w budynku.

Klaudia Jastrzębska, Analityk Rynku Nieruchomości